بررسی الگوی فصلی وقوع سکته مغزی و ارتباط آن با آب و هوای روزانه

چکیده مقدمه: بیماری‌های عروقی مغز دومین علت شایع مرگ در جهان هستند. داده‌ها در مورد همه‌گیری‌شناسی سکته مغزی، الگو و ریسک عوامل خطر آن در ایران، مختصر و پراکنده‌‌اند. تفاوت فصلی در بروز سکته مغزی و نقش عوامل آب‌و‌هوایی در آن در مطالعات گوناگون بررسی شده‌است و نتایج، مطرح‌کننده الگوهای متفاوت در مناطق مختلف بوده است. هدف: بررسی الگوی فصلی بروز سکته مغزی و ارتباط تعداد وقوع سکته مغزی در روز با متغیرهای آب‌وهوایی در بیماران مراجعه‌کننده به بیمارستان پورسینای رشت در سال 1391 مواد و روش‌ها: این مطالعه به صورت توصیفی- مقطعی در بیمارستان پورسینای شهر رشت انجام شد. تمام بیمارانی که با شروع حاد علایم عصبی در سال 1391 به این مرکز مراجعه کرده بودند پس از بررسی تصویربرداری و تایید تشخیص سکته مغزی وارد مطالعه شدند. سن، جنس، پیشینه دیابت، فشار خون بالا و تاریخ وقوع سکته برای همه بیماران و تعداد وقوع سکته، دما و رطوبت هوا در تمام روزهای سال ثبت شد. برای بررسی توزیع فراوانی سکته مغزی در فصل‌های سال بر حسب متغییرهای مورد بررسی از آزمون کای‌دو، برای مقایسه میانگین تعداد وقوع سکته در فصول مختلف از آزمون کروسکال والیس و برای بررسی ارتباط تعداد وقوع سکته در روز و متغیرهای آب‌وهوایی از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتایج: 869 بیمار با تشخیص سکته مغزی بستری شدند. تفاوت فصلی معنی‌دار در میانگین تعداد وقوع سکته ایسکمی در روز(0001/0p<) و میانگین تعداد وقوع خونریزی داخل مغزی در روز(001/0p<) با میزان پیشینه در پاییز بدست آمد. در بررسی متغییرهای آب‌وهوایی بر اساس رگرسیون خطی چندگانه به روش step-wise، پیش‌بینی‌کننده خطی معکوس تعداد وقوع سکته مغزی به‌طور‌کلی و سکته ایسکمی در روز، دمای کمینه روز و در خونروی داخل مغزی دمای بیشینه پیش‌بینی‌کننده خطی معکوس و رطوبت بیشینه پیش‌بینی‌کننده خطی مستقیم تعداد وقوع بود. نتیجه‌گیری: این مطالعه مطرح‌کننده وجود الگوی فصلی در بروز سکته و نقش عوامل آب‌وهوایی، در این منطقه است. توجه به این الگو می‌تواند در آمادگی مراکز درمانی برای ارائه خدمات بهتر به بیماران مفید باشد.